(Lorentz Hendric Antoan, 1853 - 1928), nhà vật lý Hà Lan, đã xây dựng thuyết êlectrôn về cấu tạo chất, tìm ra công thức biến đổi tọa độ và thời gian khi chuyển từ hệ tọa độ đứng yên sang hệ tọa độ chuyển động (phép biến đổi Lorenxơ).
Đại lượng vectơ, biểu thị tương tác giữa các vật. Lực được biểu diễn bằng một vectơ có gốc là điểm đặt của lực, có hướng chỉ hướng tác dụng của lực và có độ dài (theo một tỉ xích quy ước) chỉ độ lớn (cường độ) của lực. Nếu một vật có khối lượng m, do tương tác với các vật khác mà thu được gia tốc thì ta nói rằng tương tác ấy biểu thị bằng một lực tác dụng lên vật, mà theo định luật 2 của Niutơn, ta có .
Một vật đối xứng tròn xoay chuyển động với vận tốc v nhỏ trong một chất lưu (chất khí hoặc chất lỏng) thì chịu một lực cản . Hệ số h tỉ lệ với kích thước của vật và độ nhớt h của chất lưu. Ví dụ đối với hình cầu bán kính R thì h = 6prh (định luật Stốc).
Ở vận tốc lớn hơn thì lực cản gần như tỷ lệ với v2, với tiết diện cản S (tiết diện vuông góc với phương chuyển động và có diện tích lớn nhất, (H. 76) và với khối lượng riêng r của chất lưu: ; k là một hệ số phụ thuộc vào dạng của vật (H. 77). Dạng có k nhỏ nhất gọi là dạng khí động lực học.
Lực tương tác giữa các nuclôn (prôtô và nơtrôn), có các đặc trưng: cường độ rất lớn, bán kính tác dụng rất nhỏ (khoảng 10-13 m); không phụ thuộc vào điện tích. Chính vì có lực này mà các prôtôn, tuy đẩy nhau vì mang điện dương, vẫn liên kết với nhau trong hạt nhân.
Lực gây ra chuyển động tròn của một vật và hướng về tâm của đường tròn quỹ đạo. Trong trường hợp một chất điểm, lực này có cường độ bằng mv2/R, trong đó m là khối lượng, v là vận tốc dài của chất điểm, R là bán kính đường tròn.
Trong trường hợp tổng quát của chuyển động cong thì tại mỗi điểm M có thể vẽ vòng tròn mật tiếp trùng với đường cong ở M, có tâm O trên pháp tuyến và bán kính OM = R. Lực tác dụng lên vật có thể phân tích thành hai thành phần, thành phần tiếp tuyến và thành phần pháp tuyến. Thành phần pháp tuyến chính là lực hướng tâm mv2/R.
Lực không có bản chất tĩnh điện nhưng tác dụng lên hạt mang điện. Lực lạ không phải là lực thế, công của nó dọc theo mạch kín khác không. Trong các nguồn điện khác nhau lực lạ có bản chất khác nhau. Trong pin acquy, lực lạ là lực hóa học; trong các máy phát điện, lực lạ là lực từ trường tác dụng lên các êlectrôn chuyển động trong dây dẫn.
Lực tác dụng lên hạt mang điện tích chuyển động trong điện từ trường, có biểu thức , với q là điện tích của hạt, là cường độ điện trường, là vectơ cảm ứng từ của từ trường, là vận tốc của hạt. Ký hiệu Ù trỏ tích vectơ của và . Tích này là một vectơ vuông góc với và có giá trị vBsina (a là góc giữa và ) có chiều được xác định theo quy tắc: Đặt bàn tay trái duỗi thẳng, để cho các đường cảm ứng xuyên vuông góc vào lòng bàn tay; chiều từ cổ tay đến ngón tay trùng với chiều vectơ vận tốc của hạt, khi đó, ngón tay cái choãi vuông góc với các ngón kia chỉ chiều của lực Lorenxơ, nếu hạt mang điện dương, và chỉ chiều ngược lại nếu hạt mang điện âm (H. 78). Thành phần qE là lực Culông. Có khi thuật ngữ lực Lorenxơ chỉ dùng để trỏ thành phần q(Ù).
Lực tác dụng lên hạt mang điện tích chuyển động trong điện
từ trường, có biểu thức «math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"»«mrow»«mover»«mi»F«/mi»«mo»§#8594;«/mo»«/mover»«mo»=«/mo»«mi»q«/mi»«mfenced»«mrow»«mover»«mi»E«/mi»«mo»§#8594;«/mo»«/mover»«mo»+«/mo»«mover»«mi»v«/mi»«mo»§#8594;«/mo»«/mover»«csymbol»«mo»§#923;«/mo»«/csymbol»«mover»«mi»B«/mi»«mo»§#8594;«/mo»«/mover»«/mrow»«/mfenced»«/mrow»«/math», với q là điện tích của hạt, «math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"»«mover»«mi»E«/mi»«mo»§#8594;«/mo»«/mover»«/math»là cường độ điện
trường,«math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"»«mover»«mi»B«/mi»«mo»§#8594;«/mo»«/mover»«/math»là vectơ cảm ứng từ
của từ trường, «math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"»«mover»«mi»v«/mi»«mo»§#8594;«/mo»«/mover»«/math»là vận tốc của hạt. Ký
hiệu «math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"»«csymbol»«mo»§#923;«/mo»«/csymbol»«/math»tích vectơ của «math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"»«mover»«mi»v«/mi»«mo»§#8594;«/mo»«/mover»«/math»và «math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"»«mover»«mi»B«/mi»«mo»§#8594;«/mo»«/mover»«/math». Tích này là một vectơ vuông góc với «math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"»«mover»«mi»v«/mi»«mo»§#8594;«/mo»«/mover»«/math»và «math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"»«mover»«mi»B«/mi»«mo»§#8594;«/mo»«/mover»«/math»có giá trị vBsin«math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"»«csymbol»«mo»§#945;«/mo»«/csymbol»«/math» («math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"»«csymbol»«mo»§#945;«/mo»«/csymbol»«/math» là góc giữa «math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"»«mover»«mi»v«/mi»«mo»§#8594;«/mo»«/mover»«/math»và «math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"»«mover»«mi»B«/mi»«mo»§#8594;«/mo»«/mover»«/math») có chiều được xác định theo quy tắc: Đặt bàn tay trái duỗi
thẳng, để cho các đường cảm ứng xuyên vuông góc vào lòng bàn tay; chiều từ cổ
tay đến ngón tay trùng với chiều vectơ vận tốc của hạt, khi đó, ngón tay cái
choãi vuông góc với các ngón kia chỉ chiều của lực Lorenxơ, nếu hạt mang điện
dương, và chỉ chiều ngược lại nếu hạt mang điện âm. Thành phần qE là
lực Culông. Có khi thuật ngữ lực Lorenxơ chỉ dùng để chỉ thành phần q(«math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"»«mover»«mi»v«/mi»«mo»§#8594;«/mo»«/mover»«/math»«math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"»«csymbol»«mo»§#923;«/mo»«/csymbol»«/math»«math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"»«mover»«mi»B«/mi»«mo»§#8594;«/mo»«/mover»«/math»).
Phản lực của lực hướng tâm, có chiều từ tâm đường tròn ra ngoài. Lực hướng tâm đặt vào vật chuyển động tròn, còn lực ly tâm đặt vào liên kết của vật, ví dụ đặt vào đầu sợi dây giữ cho vật quay tròn. Không nên lẫn với lực quán tính ly tâm là lực đặt vào vật.
